De Kweek met de blonde tapuit (Oenanthe melanoleuca)  

door: L.J. Schellekens.

Medio 2011 ben ik in bezit gekomen van een koppel oostelijke blonde tapuiten. Ik zag ze zitten in Tilburg op de vogelmarkt bij een handelaar die niet ver bij mij uit de buurt komt. De prijs vond ik wel hoog dus ik dacht die blijven nog wel even zitten. Dat was ook zo. Ik heb later gebeld en hij had thuis nog 2 koppels. Ik ben er heen gegaan en het voordeel is dan dat je ze op je gemak kunt observeren. De prijs vond ik nog steeds hoog maar het gezegde is "je laatste jas heeft geen zakken" of "^{je kunt niks meenemen}" heb ik toch besloten een koppel mee te nemen. Ik heb geprobeerd de gezondste vogels mee te nemen. Een zat er bij met een dikke onderbuik waarop de darmlussen duidelijk te zien waren, hoogstwaarschijnlijk cocidiose. Die heb ik uiteraard laten zitten. Ik had nog wel enige bedenkingen bij de ringen die zij om hadden, het waren fop ringen. In onze betekenis kwam dat eigenlijk niet zo goed uit maar F.O.P. Is een Griekse organisatie die je kunt vergelijken met BEC. Ik heb de vogels gehuisvest in een koude binnen kooi van 2x1 meter met een gazen wand ertussen voor het geval de vogels agressief ten opzichte van elkaar zouden worden. Ik heb dan de mogelijkheid om ze te scheiden. Er zijn eigenlijk nooit problemen geweest, ze zijn dus gewoon bij elkaar blijven zitten. In het voorjaar van 2012, eind maart heb ik ze naar de buitenvolière gedaan. Die volière is 9 meter lang 6 meter breed en 3,5 meter hoog en wordt bevolkt met diverse andere soorten vogels. Dat ging eigenlijk allemaal goed totdat de vogels broedrijp werden. Er zat ook een koppel zwarte roodstaarten in, de zwarte roodstaarten en de tapuiten zijn kennelijk geen vrienden van elkaar en moesten elkaar niet. Het eindresultaat was dat jaar geen tapuiten en geen zwarte roodstaarten. In 2013 ben ik anders begonnen. De tapuiten werden gehuisvest in een binnen volière van 4 x1x1,8 meter samen met een koppel baardmannen en een koppel grote gele kwikstaarten. Tot nu toe gaat dat erg goed. Er staat wat beplanting in de kooi en ik had diverse nestmogelijkheden opgehangen. Ik had 2 rietmandjes opgehangen voor de baardmannetjes op ongeveer 1.8 meter hoogte. En diverse nestmandjes op een hoogte van 40 centimeter. Ik had gelezen op internet dat tapuiten dicht bij of in de grond broeden. Ik ben er wel achter gekomen dat de natuurwetten in de kooi niet gelden. In 2012 heb ik gekweekt met de roodkeelnachtegaal, het eerste nest zat op 1.60 meter, het tweede in de grond, ongeveer hetzelfde als bij de leeuwerik maar dan met een dakje er boven. De baardmannen begonnen als eerste maar dat ging niet goed. Ze hebben wel jongen gekregen maar lieten ze in de steek. In de buiten volière ging het een stuk beter. Later is het een stuk beter gegaan. Op een gegeven moment toen ik in de kooi kwam meende ik dat de pop van de tapuit uit het rieten nestmandje kwam wat ik zo hoog had opgehangen. Na controle bleken er 5 blauwe eieren in te liggen. Je zou kunnen zeggen, waarom heb je dat niet eerder gezien? Ten eerste verwacht je niet dat een tapuit zo hoog zit. Ik had verwacht dat hij eerder voor de onderste nestmogelijkheid zou kiezen. Ten tweede kon ik wegens omstandigheden dagelijks maar een beperkte tijd in de kooi aanwezig zijn. Maar het is tot nu toe allemaal goed gekomen, 5 eieren, 5 jongen. In het begin had ik wel mijn twijfels of het ouderpaar wel echte eigenkweek vogels zijn maar als ik nu zie hoe de vogels zich gedragen kan het bijna niet anders. Dat ze, als je in de kooi komt, rustig op het nest blijven zitten is een indicatie maar dat zij blijven voeren als je er bij staat heb ik nog niet eerder meegemaakt. Op dit moment 1-6-2013 zijn de jonge 5 dagen oud. De grote gele kwikstaarten zitten nu ook al een tijdje te broeden. 2-6-2013 zijn de grote gele kwikstaarten uitgekomen. Maandagmorgen 3-6-2013 lag er een blonde tapuit dood op de grond. Het was zo te zien het kleinste jong, de andere vier heb ik ‘s middags geringd met een ring van 3 mm. Ik heb vandaag nog diverse keren het nest gecontroleerd en tot nu toe gaat alles goed. 7-6-2013, heb ik ‘s morgens normaal gevoerd maar wel iets meer dan normaal. Dat kwam omdat we al vroeg van huis waren en niet wisten hoe laat we terug zouden zijn. We waren vroeg in de middag weer terug. Het was die dag vrij warm en de temperatuur liep in de kooi behoorlijk op. Het bleek dat er 3 jongen uit het nest waren gesprongen, veel te vroeg. Een jong zat er nog in. Ik heb het nest later op de dag naar beneden tot op de grond vastgemaakt want de temperatuur is daar een stuk lager. De drie jongen die er uitgesprongen waren heb ik terug gezet en hopelijk blijven ze zitten. Maar als zij er eenmaal uit zijn geweest blijven ze ook niet meer zo makkelijk zitten. Na de jongen meerdere keren terug te hebben gezet heb ik die pogingen maar opgegeven. Ze lopen uit en verbergen zich en dat zie je ook bij leeuweriken wel gebeuren. Je ziet ze dan een hele tijd niet meer en opeens zijn ze er weer. 14-6-2013, twee kunnen inmiddels vliegen en laten zich iets meer zien. De pop heeft vandaag ook weer haar eerste ei gelegd. Ze is weer gewoon in hetzelfde nest gaan zitten. Toen de tapuiten net een paar dagen uit het nest waren bleek er een oog dicht te zitten. Het leek een beetje op “siepogen”. Dat noemde wij vroeger zo bij de jonge katjes. Wij woonden vroeger op een boerderij en hadden daar regelmatig jonge katten die kregen dan verse koemelk te drinken en kregen daar die natte ogen van. Dat kwam later meestal wel goed. Ook de jonge tapuiten die rondvliegen hebben nergens last meer van. Het zal dus hier waarschijnlijk ook aan de voeding hebben gelegen. De eerste grote gele kwikstaarten zijn vandaag ook uit het nest gesprongen en het zijn er vier. Ze zijn nog wel erg klein. 21-6-2013, ik heb vandaag de jonge tapuiten apart gezet. Ze zijn redelijk zelfstandig. 30-6-2013 moet het tweede nestje tapuiten uitkomen. De eerste grote gele kwikstaarten vliegen nu ook rond. De baardmannen hebben twee jongen en die heb ik vandaag ook geringd. De tapuiten, baardmannen en de grote gele kwikstaarten krijgen hetzelfde voer. De basis is een gerenommeerd merk universeel waar ik eivoer van maak. Voor het eivoer gebruik ik geen gewone eieren maar vloeibaar ei. Vloeibaar ei is te verkrijgen in de horeca groothandel. Het voordeel hiervan is dat het is gepasteuriseerd is en het bevat citroenzuur dus de houdbaarheid wordt een stuk verlengd. Ik maak er roerei van. Ik heb daar een speciale pan voor, ik doe daar eerst een flinke scheut maïskiemolie in, daarna het vloeibaar ei en net voordat het ei begint te stollen voeg ik een flinke hoeveelheid honing toe. Als het afgekoeld is gaat het door de molen en wordt het gemengd met het universeel. Dan wordt het geportioneerd en gaat het de vriezer in. Daarnaast voer ik pinkys, buffelo' s en veel meelwormen. Wasmotten voer ik ook maar alleen als er jongen zijn. Met het nest van de grote gele kwikstaarten van de eerste ronde is niets geworden. Twee ervan heb ik nadat ze uit het nest waren niet meer gezien. Een is overleden voordat hij kon vliegen en de laatste heb ik wel apart gezet maar dat was te laat denk ik en ook die heeft het niet overleefd. Volgende keer beter. Vandaag 7-7-2013 heb ik het tweede nestje tapuiten geringd. Net zoals met het eerste nest groeien de jongen voorspoedig. 11-7-2013 zijn de eerste jongen tapuiten weer uit het nest gesprongen, ook weer veel te vroeg denk ik. Ze zijn precies 11 dagen oud, 15 of 16 dagen zou beter zijn. 12-7-2013 zijn ze er alle vier uit. En net als bij het eerste nest kruipen deze ook weer weg. Misschien is het toch het normale patroon. De jonge tapuiten van het tweede nestje vliegen nu (19-7-2013) ook rond. Wat opvalt is dat deze jongen geen natte ogen hebben gehad. Het voer dat ze hebben gekregen is hetzelfde gebleven. 11-8-2013, het resultaat tot nu toe is 8 blonde tapuiten. De eerste 4 zitten nu volop in de rui, ook de ouders zitten in de rui. Het tweede nest zit nog in het jeugdkleed. Op dit moment is nog niet goed te zien of het mannen of poppen zijn. Info@schellekens-vogels.nl   06-13733732     Tekst bij de foto’s TapuitSchellekens-1   1e nest jongen net geringd TapuitSchellekens-2   het jong dat veel te vroeg uit het nest gesprongen was TapuitSchellekens-3   een jong van 12 dagen oud TapuitSchellekens-4   de eerste jongen kunnen inmiddels vliegen TapuitSchellekens-5   deze is al redelijk zelfstandig TapuitSchellekens-6   De jongen zijn met 26 dagen zelfstandig en zitten apart TapuitSchellekens-7   Volwassen man TapuitSchellekens-8   Volwassen pop's