De Pestvogel kweek 2010       Door: Jan Walma

De Pestvogel, wie kent hem niet, ik denk niet dat het nodig is hier een omschrijving te geven van deze schoonheid onder de Europese vogels. En als u hem graag wilt bekijken, “google” dan eens op de naam Pestvogel, ik denk dat er weinig vogelsoorten zijn die zo veel gefotografeerd zijn. Dit komt niet alleen omdat het een schoonheid is om te zien, maar ook door zijn rustige karakter. En dat zijn dan weer dingen die ons als vogelliefhebbers enorm aanspreken.

Ikzelf houd al een aantal jaren met wisselend succes Pestvogels en ben een paar jaar geleden opnieuw moeten beginnen. Dat kwam omdat ik midden in de kweek een grote controle kreeg, de Pestvogels die net begonnen waren met slepen waren zogenaamd te groot geringd ( 4,0 mm). Ik had deze vogels al een aantal jaren en er ook regelmatig jongen van gefokt. De vogels kwamen van een gerenommeerd kweker, maar tegen de tijd dat ik ze terug moest krijgen van de rechter waren de vogels dood. De zogenaamde schadevergoeding was de helft van de normale waarde, en daar was geen praten aan.

Ik was intussen allang op zoek geweest naar nieuwe vogels omdat inmiddels wel algemeen bekend is dat in beslag genomen vogels een spoedige dood sterven in de zogenaamde opvangcentra. In de winter had ik bij een Belgische kweker  nieuwe Pestvogels gevonden.  

Het eerste jaar had ik gelukkig al weer succes, maar 2010 verliep anders dan verwacht. Ik ging de winter in met twee koppels , maar in Februari overleed een pop, ik besloot de man naar een vriend te doen die er op dat moment één zocht. Dus verder met een koppel, toen begin Mei mijn man dood ging moest ik zelf weer een man zoeken. Ik zette een advertentie en kreeg één reactie, een kweker achter Arnhem had nog een mooie man zitten tegen de normale prijs. Ik heb de vogel zo snel mogelijk opgehaald en dus had ik weer een koppel. Het was allemaal wel krap om, het was intussen eind Mei geworden, ik zette de man dan ook direct in de kweekvlucht bij de pop. De begroeting was niet enthousiast, niet agressief maar ook niet liefdevol, het ging er allemaal heel koel aan toe. Ik heb al vele jaren Pestvogels, maar zo had ik het nog niet meegemaakt, meestal wordt in deze tijd van het jaar enthousiast gebaltst, wat dan altijd een lust is om te zien. Deze man was niet zo enthousiast, hij was natuurlijk helemaal vreemd in deze volière, maar ook de volgende weken bleef het een rustige vogel.  

Intussen begon de pop begin Juni wel te nestelen en legde zij 8 Juni het eerste ei van een legsel van vier en ging trouw zitten broeden. De man zat intussen rustig op zijn stok, het voeren van de pop op het nest of erbij zitten op de rand van het nest was er niet bij. Ik had door de hele situatie geen goed gevoel bij het legsel van vier en omdat je Pestvogel eieren heel moeilijk kunt schouwen (de eieren zijn zwaar gespikkeld) bleef de spanning van het al of niet bevrucht zijn tot de tiende dag. Toen zag ik met een vrij sterke schouwlamp in ieder geval in twee van de vier eieren bloedadertjes, wat een opluchting was. Ik kon me gaan opmaken voor het uitkomen van de jonge pestvogels en dat in meerdere opzichten.

Ik werd in die dagen gebeld door een kennis uit het Oosten van het land: “Jan, hoe is het met de Pestvogels?”, ik zeg: “De jongen staan op uitkomen en het weerbericht praat weer over ruim 30 graden”. Nu mag het u als lezer misschien niet bekend zijn maar Pestvogels zijn vogels van de toendra,

het is daar dus aanmerkelijk koeler dan in Nederland. De Pestvogel laat zich voor de broedstemming in volièremilieu vooral leiden door de uren daglicht, daarom beginnen ze in de volière relatief laat (eind Mei, begin Juni). In de natuur broeden ze in een tijd dat het praktisch de hele dag licht is, de midzomernachten in het hoge noorden zijn wel bekend !

Het nadeel voor ons is dat het in deze tijd bij ons ook relatief warm is, met de laatste jaren steeds meer uitschieters naar boven. Wat ik tegen mijn kennis bedoelde te zeggen is dat het deze keer weer veel moeite zou gaan kosten om de jonge Pestvogels groot te krijgen met die warmte.  

Het was dus eind Juni dat de jonge Pestvogels uit het ei kropen, er was wel wat verschil tussen de jongen, ze had eigenlijk twee grote en twee kleine jongen. Dit leverde de eerste dagen nog niet zoveel problemen op, maar na enkele dagen nam het verschil wel toe en het werd ook steeds warmer.Na een dag of vier ben ik bij oplopende temperaturen begonnen met het geven van water met de voederspuit, enkele druppels per keer. De volgende dag heb ik in de voederspuit een heel dunne mengeling met Avian handopfok gedaan, niet zo zeer om te voeden maar alleen water is ook niet goed en met dit opfokvoer heb ik goede ervaringen en het ging prima.

Op de zevende dag heb ik de grootste twee jongen geringd, de andere twee waren nog te klein. Twee dagen later was de dagtemperatuur no

g steeds boven de dertig graden en lagen plots twee jongen dood in het nest, een grote en een kleine, ik heb de andere twee er meteen uit gepakt om ze verder met de hand op te fokken, dat was op 3 Juli.

Dit gaat eigenlijk vrij eenvoudig met het handopfok voer van Avian, geen geknoei en eenvoudig klaar te maken, en te voeren met de voederspuit. Toen ik op 7 Juli de Pestvogel-pop op een ander nest zag zitten en ik even wilde controleren, zag ik tot mijn verbazing dat ze al op drie eieren zat. Dat had ik echt niet verwacht, ze kunnen snel, de vogelsoorten van het hoge Noorde , maar dit was wel bijzonder snel. Misschien was dit één van de redenen waarom de twee jongen gestorven waren ? Het werden totaal zes eieren die ik na negen dagen schouwde en toen allen onbevrucht bleken.  Dat was natuurlijk een dikke tegenvaller, vooral omdat het al half Juli was. Ik dacht dan ook, jammer, einde kweek, volgend jaar beter, dat was op 18 juli.

Groot was dan ook mijn verbazing toen ik een week later de pop op het nest zag zitten en na controle bleek dat ze alweer twee eieren had ! Op de dag dat het derde ei gelegd werd zat de man wel heel stil, later op de dag was hij dood.  Het werden er in totaal vier, waarvan er één onbevrucht bleek te zijn, de eerste twee kwamen op 8 Augustus uit, de derde op 9 Augustus.

Ook deze keer was het weer behoorlijk warm en omdat de pop het alleen moest doen paste ik dezelfde methode als bij het eerste nest toe en gaf de jongen geregeld wat dunne oplossing van Avian handopfok . De pop leek het inmiddels gewoon te zijn en poetste de jongen telkens na als ik ze wat vocht gaf. Door de warmte is er toch nog één jong gesneuveld, de andere twee zijn goed groot geworden. Na het zelfstandig worden heb ik de vier jongen met de oude pop in een grote ren gezet om lekker uit te ruien. Hier krijgen ze van mij flink wat zwarte vlierbessen en ook lijsterbes, dit is goed voor de kleur en de conditie van de Pestvogels. De verdere voeding bestaat uit vruchtenkorrel T16 van versele laga en universeel voer. Eivoer wordt regelmatig verstrekt, maar vooral in de broedtijd gegeten, verder enkele meelwormen. In de tijd dat er jongen zijn vooral witte meelwormen, enkele wasmotten en eivoer. Ook heb ik dan ‘s nachts een blacklight branden,  dit is om insecten aan te trekken (vliegjes en motjes).

Het is en blijft een mooie kweek, en ook in 2011 is de kweek redelijk goed verlopen. Dit was mede te danken aan het slechte weer deze zomer, het wordt dan met de Pestvogelkweek een stuk eenvoudiger als het koeler weer is. De jonge poppen bakten er niet veel van, maar de oude gaat steeds beter. Ik kweekte van dezelfde pop met een nieuwe man in twee rondes zeven jongen, een resultaat waarmee ik dik tevreden ben.

Dus wat de Pestvogels betreft was het zo’n slechte zomer niet.