Belangenbehartiging Europese Cultuurvogel

Welkom op de website van B.E.C.

De vereniging die opkomt voor het belang van de Europese Cultuurvogel en het kweken ervan.

Wilt u hier ook deel van uitmaken? Meld u dan nu aan als lid.

Inloggen kweker
Terug naar overzicht

Artikel

      

DE  GEZEGENDE  DISTEL  (Cnicus Benedictus)       Uit: “Wilde Planten” door Jo van Rooij

 

De gezegende of heilige distel is in de 15e eeuw uit India ingevoerd om de keizer van zijn migraine af te helpen en de plant is zeker ook gezegend met een aandoenlij­ke schoonheid, die zijn dik wollig behaarde bladeren laat zien. De behaarde stengel is opstijgend of rechtopstaand. De vijfkantig gegroefde sterk vertakte bladeren zijn onderaan borstelig, bovenin klierachtig behaard. Verder zijn ze langwerpig tot lancetvormig, grof getand of veerspletig, met stekelig gerande bladslippen, fluwelig behaard en kleverig aanvoelend. De onderste bladeren zijn tot 30 cm. lang en ongesteeld. De bovenste zijn stengelomvattend en zittend. De bloemhoofdjes zijn geel en alleenstaand aan de uiteinden van de takken. Deze zijn 4 cm. lang en 2 cm. breed. Ze zijn omgeven door grote omwindselblade­ren in enkele rijen. De buitenste zijn kort met een korte stekel, de binnenste zijn langer met een geveerde gebogen stekel. De bloemen zijn buisvormig en zitten in hoofdjes. De plant is eenjarig en een lid uit de familie der composieten of wel samengesteldbloemige. De plant dankt zijn naam aan het feit dat hij vroeger de naam had bij bijna alle ziekten te helpen zoals verstopping, geelzucht, stenen en bijbehorende hypochondriën, melancholie en ook herstelt de plant de orde in het poort­aderstelsel. Het werkt slijmoplossend bij ontstoken luchtwe­gen. Volgens de befaamde Romeinse geneesheer Dioscorides, die naar men aanneemt legerarts was bij de Romeinse bezettings­troepen in Groot Brittannië in de eerste eeuw van onze jaartel­ling, zou de heilige distel gebochelde mensen van hun bult afhelpen. Ook zou Dioscorides gezegd hebben: “Slechts ezels laten distels aan ezels over, hoewel het in hun eigen belang zou zijn die ook te gebruiken”. Oftewel: ezels zijn dol op distels en geven daarmee blijk over meer gezond verstand te beschikken dan mensen, die er achteloos aan voorbijgaan. U kunt er de volgende lering uit trekken: Hij die zich op kruiden verlaat om gezond van lijf en leden te blijven, heeft er belang bij van deze nederige dieren een lesje te leren. Voor de bereiding van thee neme men een flinke eetlepel kruid dat u overgiet met 1/4 ltr. koud water. Laat dat langzaam tot het kookpunt verhitten, vervolgens van het vuur nemen, 2 min. laten trekken, dan afzeven en lauwwarm, sloksgewijs ongezoet opdrinken. 

De standplaats
De gezegende distel groeit in Zuid Europa tot op een hoogte van 1.200 m. boven zeeniveau. In Nederland en België komt hij voor, bijna alleen gekweekt voor medisch gebruik. Soms vinden wij ze ontsnapt uit tuinen in Limburg en het Westland. Zeld­zaam zijn ze in de Ardennen. 

De hoogte

Deze medicinale plant is inheems in het Middellandse Zeegebied en is reeds in de middeleeuwen als geneeskrachtig gewas naar Centraal Europa gebracht, waar hij een hoogte krijgt van 30 tot 60 cm. 

De bloeitijd

Deze plant bloeit met gele samengestelde bloemen in de maanden april tot juli. Reeds in mei zijn er rijpe zaden te verzame­len. 

Wat te voeren?

Van de gezegende distel kan men in principe alleen de zaden aan onze vogels voeren. 

Werkzame bestanddelen

Deze geneeskrachtige plant heeft zijn heilzame werking te danken aan bitterstoffen (enicine), etherische olie, vluchtige olie, slijm, organische zouten, looistof, hars, kalium, magnesiumzouten en vitamine B. De medicinale werking is aansterkend, antiseptisch, koortswerend, spijsverteringsbevor­derend en urine-afdrijvend. 

Welke vogels eten deze zaden?

Van deze plant worden in elk geval de zaden door bijna al onze vogels gegeten, van tropen tot de grootste parkieten. Het liefst eten zij die in halfrijpe toestand maar ook rijp en vers geplukt zijn de meeste vogels er dol op.